Robert Mols, chroniqueur van het maritieme landschap

Overzichtstentoonstelling bij CEPA

Robert Mols (Antwerpen, 1848 – Antwerpen 1903) wordt beschouwd als een van de toonaangevende maritieme schilders uit de negentiende eeuw.

Maar hij beperkte zich niet enkel tot de schilderkunst, hij was ook een verdienstelijke etser en modelbouwer. Zijn fascinatie voor het water en (zeil)schepen vertaalde zich in lidmaatschap van de Royal Yacht Club Van België. Zijn boot voerde onze clubwimpel.

Deze uitzonderlijke overzichtstentoonstelling loopt nog tot einde mei bij de Centrale der Werkgevers aan de Haven van Antwerpen (Cepa). Bezoek is gratis.

Deze zoon van een romantische genreschilder gaat naar de academie voor schone kunsten en houdt al op zijn vijftiende een eerste tentoonstelling. Twee jaar nadien gaat hij bij Franse meesters in de leer die zijn talent voor landschapsschilderen doen openbloeien. In 1870 keert hij terug naar Antwerpen en raakt in de ban van de Schelde en de Scheepvaart.

Dat maakt hem in deze flamboyante tweede helft van de negentiende eeuw een bevoorrecht getuige die de transformatie van Antwerpse haven meemaakt. Want als in 1863 de Scheldetol wordt afgekocht starten ongeziene werkzaamheden zoals de rechttrekking van de Scheldekaaien en de uitbouw van de dokken. De meest moderne schepen van die tijd varen af en aan om te laden en lossen.

Verslaggever van de grote haventransformatie

Mols borstelt monumentale haven- en rede zichten. Hij leeft zich uit in het minutieus afbeelden van schepen, die hij van jongs af aan ook op schaal bouwde. Hij werkte vaak in opdracht en koos doorgaans voor een realistische weergave. Zijn topwerken munten uit in fotografisch detail en zijn dus van hoge documentaire waarde, precies wat zijn opdrachtgevers wilden.

Al die tijd bleef hij zijn eigen realistische stijl trouw en liet de nieuwe kunstrekkingen aan hem passeren. Nochtans kwam hij als volbloed kunstenaar die veel rondreisde over hee Europa geregeld in contact met de protagonisten van impressionisme en pointillisme.

RYCB topstukken collectie

De Royal Yacht club Van België stond enkele originele Robert Mols werken bruikleen af om deze indrukwekkende tentoonstelling te vervolledigen. Vele andere werken komen uit de collectie van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, het MAS en privéverzamelingen.

Naast authentieke schilderijen, aquarellen en schetsen zijn er ook scheepsmodellen tentoongesteld die Mols zou hebben gebouwd.

Overzicht en hommage

De Vrienden van het Nieuwe Scheepvaartmuseum (VNSM) organiseren deze retrospectieve, niet alleen omdat Robert Mols een befaamde, talentvolle en productieve kunstenaar was. Maar ook omdat zijn werk een boeiend en uitermate goed gedocumenteerd beeld geeft van de haven van Antwerpen en de scheepvaart uit die cruciale periode in de overgang van zeil- naar stoomvaart.

Patrick Verhoeven – Managing Director at International Association of Ports and Harbors (IAPH) en lid van de vereniging – is curator van deze tentoonstelling.
Hij maakte ook de eerste monografie over deze kunstenaar: ‘Robert Mols, chroniqueur van het maritieme landschap’. (Pandora Publishers, € 34,95 – ook in digitaal formaat verkrijgbaar)