Trainees Thibo en Michael genieten na van hun Tall Ships Races op de Morgenster
Als we het over zeilen met een tall ship zoals de Morgenster willen hebben met Thibo en Michael begint hun verhaal in de achteruit. Over Europa installeerde zich voorbije zomer een hogedrukgebied zoals we nog zelden hebben meegemaakt. Noord-Nederland kreunde ook onder meer dan 35° Celsius, op zee stond geen wind, de start van de race naar Antwerpen werd met een dag uitgesteld. Als ze dan toch vertrokken, dobberde de Morgenster in de verkeerde richting.
Maar de sfeer aan boord was uitstekend. De bemanning, deels Belgen, deels Denen en de vaste Nederlanders liepen hun 4/8 uur wachten. Slapen in korte perioden blijkt niet evident, maar de fascinatie voor de opkomende zon boven zee en het lichtspel in het oneindig wolkenpanorama laat een diepe indruk na. Het leven op zee in volle glorie.
Ritme
“Specifieke taken hebben we niet echt”, vertelt Thibo. “We trekken en sleuren aan talloze lijnen en touwen en zeilen. Of we mogen rond de middag naar de Happy Hour. Dat betekent in goed Nederlands: de vaat doen. Afwassen. Sommigen hadden bijna drie dagen lang last van zeeziekte. Ik niet. Gelukkig.
Thibo is fervent zeiler met open boten en met het kajuitjacht van het gezin, maar hij studeert ook aan de zeevaartschool. Of al die kennis op de ene of de andere manier van pas kwam? “Ik heb natuurlijk veel noties over de navigatie- en communicatieapparatuur die aan boord gebruikt wordt. Hoewel: op de Morgenster zijn die toestellen redelijk eenvoudig, vergeleken bij wat we in de koopvaardij zouden gebruiken. Hoe dan ook, de vaste bemanning stond in voor navigatie en communicatie. Maar ze rekenden wel op mij wanneer er andere schepen in de buurt waren om aanvaringskoersen te vermijden.”
Grote hoogte
De Morgenster is een schoenerbrik. Dat betekent vierkant getuigd aan de groot- en de bezaansmast. Thibo: “Dat maakt dat we er heel anders mee omgaan dan met een ILCA of een jacht. Trimmen gaat …eu.. iets groffer” Zijn grootste plezier is de mast inklimmen. De top van de grootmast torent 29 meter boven de waterlijn uit.
“Je controleert elkaar of het veiligheidsharnas goed zit. Dat heeft twee musketonhaken die ik één voor één moest vastklikken. Zo hang je altijd vast, wat er ook gebeurt.
Op dek vallen mag nooit gebeuren, zelfs in zee vallen is geen optie.”
“De samenwerking met de anderen vijzelt de samenhorigheid binnen je eigen wachtgroep natuurlijk op. Het contact met de rest van de bemanning komt er bij de wissels, eten of het douchen. En dat is eerder uitzonderlijk.”
“We zeilden steeds te ver van de wal, dus 4 G: vergeet het.” Glimlacht Thibo nog. Maar de smartphone maakt plaats voor eindeloze spelletjes met de rest van de crew. Hij ontpopt zich nog als de host van de Talenten Show aan boord. Zo groeit de verbondenheid razendsnel. Hij geniet er nog van.
Gastvrijheid
Aan wal gaat het er heel anders aan toe. De trainees hebben geen tijd om zich alleen in een hoekje te isoleren. Ze gaan van het ene social event naar het andere.
Thibo: “Het grandioze moment was het Omanees ontbijt op de Shabab Oman II. De kok had niet alleen goed voorzien dat ik glutenvrij kon eten, maar bij de ontvangst hoorde ook een deuntje op de traditionele doedelzak.
Het volschip van het Sultanaat Oman kreeg dit jaar dan ook de prijs voor het meest gastvrije schip.”
Voor Michael staat het mastklimmen ook op nummer één van de reis. Klimmen tot op de voorlaatste yard, dus, ofte de kabel die onder de ra hangt en waar de bemanning op staat om aan de zeilen te werken. “Ik klom zelfs naar boven om de zon te zien opgaan, dat waren magische momenten,” vertelt Michael. Natuurlijk was er door het gebrek aan wind in feite weinig als zeilbemanning te doen. Behalve dan het ‘roer lopen’.
Een schip sturen als de Morgenster is een buitengewone wauw ervaring.
Op weg naar Antwerpen ontstond er een match racetje met de Deense barkentijn LOA. Het ene moment lagen wij voor (en dan hadden we het over de SLOA) maar de volgende ochtend lagen ze weer voor. “
Thuis nadeinen
“Bovendien was onze wacht heel erg tof. We hielpen om beurten in de kombuis. We hebben zelfs ons maaltje gevist: makreel. De Australische kokkin toverde alle dagen heerlijke gerechten op tafel. Hij had wel wat twijfels over het slapen met vier in een hut, zodat dat dan heet. Dat is reuze meegevallen.”
“Je bent soms zo blij dat je kan slapen… en dat terwijl je slaapritme helemaal uit de bocht vliegt met dat wachtlopen. Ik heb er trouwens als ik thuiskwam nog wat van ondervonden,” Grinnikt Michael nog. “Midden in de nacht wakker worden en overdag in slaap vallen of zo…”
Nog zo een opsteker was de crew parade, met de hele bemanning verkleed in een sterrenthema. Ah ja: Morgenster. Wat hen ook een speciale prijs opleverde. “Wat ook duidelijk maakt dat de hele organisatie om veel meer draait dan alleen maar wedstrijdzeilen,” onderstreept Michael.
Hele andere wereld
Michael hoopte dat hij zijn Engels zou kunnen bijschaven. Dat was een beetje buiten de terminologie gerekend. ‘Learning the ropes’ blijft natuurlijk wel bij, maar nu kent hij de werking van een tall ships niet in het Nederlands. Maar de teamgeest is blijven kleven.
“We hadden Canadezen, Ieren, Denen en natuurlijk Nederlanders aan boord. We hebben afgesproken om nog een reünie te organiseren, terwijl we met een Deense trainee als naar Bobbejaanland zijn geweest.
Thibo en Michael bewijzen met brio dat Sail Training een ingrijpende beleving inhoudt voor jonge mensen. Ze pakken uitdagingen op, ze genieten van het avontuur en ze krijgen meer zelfvertrouwen.
De goesting om de volgende keer opnieuw deel te nemen is er wel, maar eerst zijn er wat praktische aspecten die moeten worden overwonnen.
Ook dat is part of the sea game.
Zeil mee
Sail Training Association Belgium staat nu al klaar om trainees aan de Tall Ships Race 2023 te kunnen laten deelnemen. Echte zeilervaring is niet nodig. Welkom aan boord van de Belgische of andere schepen.